REHIYON XIII - CARAGA REGION
by
Marissa De Vergara BSEd 2B.
Partido State University
Kolehiyo ng Edukasyon
Goa, Camarines Sur
A/Y 2013-2014
A/Y 2013-2014
marissadevergara@yahoo.com
DEVERGARAmarissa@gmail.com
 | "Culture, then, is a study of perfection, and perfection which insists on becoming something rather than in having something, in an inward condition of the mind and spirit, not in an outward set of circumstances."
Ang Caraga o Rehiyon XIII ay rehiyong administratibo ng Pilipinas, at nasa hilagang-silangang bahagi ng isla ng Mindanao. Tinatawag din ang Caraga na Rehiyon XIII, ang pinakabagong rehiyon sa Pilipinas. Nabuo ito sa bisa ng Batas Republika Bilang 7901 na pinagtibay noong 25 Pebrero 1995. Ang Caraga ay binubuo ng limang lalawigan: Agusan del Norte, Agusan del Sur, Dinagat Islands, Surigao del Norte, at Surigao del Sur. Tatlo sa mga lungsod ng Caraga ang Butuan, Surigao, at Bislig, samantalang may 70 munisipalidad at 1,346 barangay ang taglay nito. Ang Lungsod Butuan ang nananatiling sentro at kabisera ng rehiyon.
KASAYSAYAN
:Ang kasaysayan ng Caraga ay nagsimula noong ika-15ng siglo, nang ang mgamaglalayag ay matuklasan ang mga "Kalagan", na pinaniniwalaang Visaya angpinanggalingan, na mula sa isa sa tatlong distrito ng Mindanao. Nabuo ang pangalangCaraga sa salitang Bisaya na kalagan na mula sa kalag na nangangahulugang"kaluluwa (soul)" o "tao (people)" at An na ngangahulugang "lupain (land)". Ang mga"Kalagan" ay may mahabang kasaysayan ng katapangan at walang kinatatakutan.Kaya ang Rehiyon ay tinawag ng mga unang mga tagapag-tala na "Lupa ngMatatapang at Walang Takot."Ang mga "Kalagan", na tinawag na "Caragan" ng mga Kastila ay namuhay sa bahagina binubuo ng dalawang lalawigan ng Surigao, hilagang dako ng Davao Oriental atSilangang Ozamis Oriental. Ang dalawang lalawigan ng Agusan ay huling binuo sailalim ng pangangasiwa ng Surigao at nag-sarili bilang Lalawigan ng Agusan noong1914. Noong 1960, ang Surigao ay nahati sa Norte at Sur, at noong 1967, ang Agusanay sumunod na rin. Samantalang ang Butuan noon ay isa pa lamang bayan ngAgusan, ang paglago ng industriya ng pag-totroso ay humikayat ng pangangalakal atmga mangangalakal sa lugar na ito. Noong ika-2 ng Agosto 1950, sa bisa ng RepublicAct 523, ang saligan ng pagka-lungsod ng Butuan ay pinagtibay.
|
| Lalawigan/Lungsod | Kabisera | Populasyon (2010)[1] | Area (km²) | Pop. density (per km²) | |
|---|---|---|---|---|---|
| Agusan del Norte | Lungsod ng Cabadbaran | 332,487 | 1,773.2 | 187.5 | |
| Agusan del Sur | Prosperidad | 656,418 | 8,966.0 | 73.2 | |
| Dinagat Islands | San Jose | 126,803 | 3,009.27 | 42.1 | |
| Surigao del Norte | Lungsod ng Surigao | 442,588 | 1,936.9 | 228.5 | |
| Surigao del Sur | Lungsod ng Tandag | 561,219 | 4,552.2 | 123.3 | |
| Lungsod ng Butuan | ----- | 309,709 | 817.3 | 378.9 | |
Lungsod ng Surigao – sentro gn pagmimina ng rehiyon
Surigao del Norte – dito matatagpuan ang malawak na minahan ng mga mineral na tulad ng ginto, copper at iron.
Agusan del Norte – matatagpuan ang malaking pagawaan ng papel.
Surigao del Norte – tinatawag bilang “Tuna Belt” ng Pilipinas
Dinagat Islands – ika-81 na lalawigan sa Pilipinas.
AGUSAN__hilagang silangan bahagi ng
mindanao.Nagmula sa salitang "AGUS" (daloyng tubig
Magagandang Tanawin:
Surigao del Norte – dito matatagpuan ang malawak na minahan ng mga mineral na tulad ng ginto, copper at iron.
Agusan del Norte – matatagpuan ang malaking pagawaan ng papel.
Surigao del Norte – tinatawag bilang “Tuna Belt” ng Pilipinas
Dinagat Islands – ika-81 na lalawigan sa Pilipinas.
Agusan del Norte
Ang Agusan del Norte (Filipino: Hilagang Agusan) ay isanglalawigan
ng Pilipinas na matatagpuan sa rehiyon ng Caraga saMindanao. Ang Lungsod
ng Cabadbaran ang kapital nito atnapapaligiran ng Surigao del Norte sa hilaga,
Surigao del Sur sasilangan, Agusan del Sur sa timog, at Misamis Oriental
sakanluran. Nakaharap sa Look ng Butuan, bahagi ng Dagat Bohol,sa
hilagang-kanluran.
PANGINGISDA-ang pangunahing ikinabubuhay ng
mga tao dito..
ü Day-Asan Floating Village – Surigao del Norte matatagpuan. Makikita rito ang mga bahay sa mababaw na bahagi ng dagat.
ü Talon ng Binaba – Agusan del Sur mamatagpuan. Ito ay kilala dahil ito ay may ilog sa ilalim ng lupa
ü Yungib ng Malitangtang – hugis bangkang yungib na may malamig na bukal.
ü Philippine Deep – isa sa pinakamalalim na katubigan sa buong mundo ay mamatagpuan sa Surigao del Sur
ü Pusan Point – ito an pinakadulong silangan ng Pilipinas. Maraming taong pumunta dito noong Disyembre ng 1999 upang panoorin ang unang pagsikat ng araw sa unang araw ng milenyo.
AGUSAN DEL NORTE (Butuan City)
ay kapatagan na napapaligiran ng bundok ang Mt. Milong-milong na may taas na2,012 mitro. may sampung bayan at isang lungsod.ang mga maipagamamalakinglugar at tanawin ng agusan del norte ay ang mga sumusunod
Selyo ng Agusan Del Norte
AGUSAN DEL NORTE (Butuan City)
ay kapatagan na napapaligiran ng bundok ang Mt. Milong-milong na may taas na2,012 mitro. may sampung bayan at isang lungsod.ang mga maipagamamalakinglugar at tanawin ng agusan del norte ay ang mga sumusunod
MT. HILAY-HILAY-matatagpuan sa Remedios T. Romualdes. May
taas na 2,012m.Above sea level at
kinikilalang pinakamataas na bundok sa agusan del norte.
CENTURY OLD BITUAG TREE__
matatagpuan sa Caloc-an, Magallanes,27kmsang
layo sa syudad.Tinatayang 150 taon ng nabubuhay.Pinamumugaran ng mgaalitaptap
at nagsisilbing kanlungan ng mga magsasaka tuwing gabi.
AGUSAN DEL SUR (Prosperidad)
nasa hilagang bahagi ng Mindanao sa baybay
ng dagat.Binubuo ng 14 namunisipalidad na may 311 barangay ito ay may
populasyong di kukulangin sa200,000 iba-ibang wika ang ginagamit ng mga
tao rito.
AGUSAN RIVER
__pangatlong pinakamalaking ilog sa bansa na
may habang 259kilometro.
Nakakatulong ng malaki sa kalagayang pangkabuhayan sa hilagangmindanao sapagkat
ito ay nadadaanan ng transpormasyon mula sa kanugnug nalugar.
RIVERS TOWN
___Sta.josefa,VERUELA,LORETA, LA PAZ,TALACOGON,At ESPERANZA
HIGHWAY TOWNS
___SIBAGAT,BAYUGAN,PROSPERIDAD at SAn Luis
MAIS AT PALAY
__pangunahing produkto.
PAGHAHAYUPAN AT PAGTATANIM___
ikinabubuhay ng mga tao sa lugar naito.
SURIGAO DEL NORTE (SURIGAO)
1 sang lungsod,26 munisipalidad,410
brgy.walang tag-init sa lugar na ito. Tag-ulan sabuong taon malapit sa
"philippine deep"kaya nakakaranas ng apat na lindol taun-taon. Batay
sa ulat na ito ay may pinakamalaking prodyus ng nikel sa buong bansa.
BONOK-BONOK FISTEVAL
___pinagdiriwang sa surigao del norte,ipinaparadanila ang mahal na sto.nino.
CITY PARK___
isang pook na ipinagmamalaki ng mga tao sa
surigao del norte dahilsa kalinisan at kagandahan ng lugar.
LITERATURA NG MANOBO
mga bogtong ng manobo
http://fil.wikipilipinas.org/index.php?title=Rehiyon_XIII
http://tl.wikipedia.org/wiki/Caraga
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgQm00BDL2_yt89jWwFUJ3ITJFKz5BNdhNPUrsVq3SQ23CgBQUa2pC0XqwJSxkjd2JEapr_vnNPWtFF_-AB3L56YL_KXE5-XXW8eYHTSqtIYWjgke1JVHj2bJmmt3Zie6xpzJUXmq20BU/s1600/Rehiyon+13.jpg
http://ceetrie.blog.com/free-printables/rehiyon-13-caraga/
http://www.scribd.com/doc/101022900/REHIYON-13-CARAGA
Prepared by
